მოსვენების პერიოდი მცენარეებში
მცენარეთა უმეტესობას აქვს აქტიური ზრდის და მოსვენებისპერიოდები, რომლის დროსაც მცენარეთა უმეტესობა იცვენს ფოთოლს, ზოგი ზრდას აჩერებს, ზოგს ასე მკვეთრად გამოხატული პერიოდები არ აქვს. მაგრამ დასვენება მათაც სჭირდებათ.თუ მცენარე არ ისვენებს, მისი სიცოცხლის ხანგრძლივობა მცირდება. ეს ძალიან საჭირო პერიოდიამცენარისთვის და იგი სწორად უნდა წარიმართოს.
მცენარეთა ერთი ჯგუფი მოსვენების ეტაპზე ძილის მდგომარეობაშია, მათ ეკუთვნის მაგ. გლოქსინია,რომელიც შემოდგომაზე ფოთლებს იცვენს, ტოტებიც უხმება და ბოლქვები გაზაფხულამდე არ იძლევასიცოცხლის ნიშნებს.
ასეთივეა მჟაველაც. უმეტესობა მას ღია გრუნტში ზრდის, რადგან მისი ბოლქვები ყინვასკარგად უძლებს. მათ აუცილებლად სჭირდებათ სრულყოფილი მოსვენების ეტაპი, წინააღმდეგშემთხვევაში ისინი დაავადდებიან ან მოკვდებიან კიდეც. ასეთივე სრული მოსვენება სჭირდებათკაქტუსების ზოგ სახეობას, ორქიდეებს, კალადიუმს. ზოგ მცენარეს ასეთი პერიოდები ყოველწლიურადარ აქვთ - კრინუმი, ამარილისი, ისინი მთელი წლის განმავლობაში აქტიურად ვითარდებიან, მაგრამთუ მათ პირობებს შეუქმნით დასვენებისთვის,ისინი იძულებით გადავლენ მოსვენების ეტაპზე და მომდევნო ვეგეტაციის პერიოდს უფრო ჯანსაღდა გაახალგაზრდავებულ მდგომარეობაში შეხვდებიან.
ტემპერატურა: იმისთვის, რომ მცენარე ამეტაპზე გადავიდეს, საჭიროა ტემპერატურის შემცირება 12-14 გრ მდე, ან კიდევ დაბლა -5-6 გრ მდე. მჟაველას, მაგ. მოსწონს სარდაფში დასვენება, სადაც 5 გრ ია, გლოქსინიაკი ისვენებს ცივ ვერანდაზე - 14-15 გრ ზე. არიან მცენარეები, რომლებსაც სტოვებენ ჩრან დას ფანჯრის რაფებზეც. თუ რაფა ძალიან ცივია, ქოთანს ქვეშ უდებენ პენოპლასტს. ასეფესვები არ გაეყინება მცენარეს და არ დალპება.
მცენარეები, რომლებიც ზამთარში არ იძინებენ, რადიატორებიდან მოშორებით უნდა დაიდგას.თბილი მშრალი ჰაერი მცენარეს ვნებს, მაგრამ თუ ოთახებში არც ისე ცხელა, სჯობს ისინითავს ადგილებზე დასტოვოთ.
ყველაზე საყურადღებოა მოყვავილე მცენარეები. სიცივეში ისინი კოკრებს იცვენენ. რაც მეტადცივა, მით ხანგრძლივია მოსვენების პერიოდი, და ზუსტად რამდენი უნდა იყოს ტემპერატურა, ეს მცენარის სახეობაზეა დამოკიდებული. მაგ.ტროპიკული მცენარეები, იები,ბეგონიები, ფილოდენდრონები, კარგად იზამთრებენ ჩვეულებრივოთახის ტემპერატურაზე და უფრო დაბალზე - 18 გრ ს დაბლა ავადდებიან. სუბტროპიკულ მცენარეებსკი - აზალიას, ფრთათეთრას, თავდაყირას, ციტრუსებს, ბალბიფოთოლას 8 გრ ესაჭიროება მოსვენებისეტაპზე.
მორწყვა:ზოგადი პრინციპი ასეთია - თუ მცენარესსძინავს, ან ძალიან იშვიათად რწყავენ - თვეში 1-2ჯერ, ან საერთოდ არ რწყავენ. მნიშვნელოვანიასარწყავი წყლის ხარისხიც - სჯობს მტკნარი ან წვიმის წყალი. ონკანის წყალს აჩერებენჭურჭელში ერთ დღეს და მერე იყენებენ სარწყავად.
კაქტუსებს რწყავენ თვეში ერთხელ, ალოეს, იებს, კალანჰოეს, კლივიას, ვეფხისტყავასკიმიწის ზედა ფენის გაშრობის მერე, როდესაც მიწა ხელზე აღარ მოგეწებებათ მისი მოსინჯვისას. ასეთივე ზოგადი პრიციპით სჯობს მცენარე მორწყათიშვიათად და უხვად, რომ წყალმა ფესვებამდე მიაღწიოს. თუ ისეთი ყვავილები გაქვთ, რომლისხშირი მორწყვა არასასურველია, საჭიროა მათი დანამვა.
განათება: ბევრი მცენარე ბნელ სარდაფშიც კარგად იზამთრებს.ასეა, მაგ მჟაველაც და გლოქსინიაც. ბევრ მცენარეს სწორედ მოსვენების ეტაპზე ეწყებასაყვავილე ღეროს და კოკრების ჩამოყალიბება და მკვეთრი სინათლე მთ ზრდას გამოიწვევს,ყვავილი სუსტი იქნება ასეთ შემთხვევაში.
სხვა მცენარეებს კი სინათლე სჭირდებათ და რადგან ზამთარში დღის ხანგრძლივობა მცირეა,დამატებითი განათება ესაჭიროებათ. (5)
კვება: მოსვენების ეტაპზე მცენარეს სასუქიარ სჭირდება. ამ დროს მათ არ კვებავენ.
დაავადებები: თუ შენობაში ცხელა და მშრალი ჰაერია, მცენარე დისკომფორტს განიცდის,მით უფრო, ასეთ დროს აქტიურდებიან მწერები და მცენარეებს მთელი ძალით უტევენ - ბუგრი,ფრთათეთრა, ტკიპა, ტრიპსები, ამიტომ საჭიროა მცენარეთა რეგულარული დათვალიერება. რომდროზე აღმოაჩინოთ ისინი და უშველოთ მცენარეს. თუ მწერი გამრავლდა და მცენარე დაზიანდა,მას ასე დაზიანებულ ნაწილებს აჭრიან და ამუშავებენ სპეციალური პრეპარატებით.
თუ წესებს სწორად შეასრულებთ და მცენარეს კარგ პირობებს შეუქმნით მოსვენების ეტაპზე,მომდევნო წელს იგი გაგახარებთ უხვი ყვავილებით. ჯანმრთელი ძილი ხომ ყველა ცოცხალ ორგანიზმსსჭირდება.
მცენარეთა ერთი ჯგუფი მოსვენების ეტაპზე ძილის მდგომარეობაშია, მათ ეკუთვნის მაგ. გლოქსინია,რომელიც შემოდგომაზე ფოთლებს იცვენს, ტოტებიც უხმება და ბოლქვები გაზაფხულამდე არ იძლევასიცოცხლის ნიშნებს.
ასეთივეა მჟაველაც. უმეტესობა მას ღია გრუნტში ზრდის, რადგან მისი ბოლქვები ყინვასკარგად უძლებს. მათ აუცილებლად სჭირდებათ სრულყოფილი მოსვენების ეტაპი, წინააღმდეგშემთხვევაში ისინი დაავადდებიან ან მოკვდებიან კიდეც. ასეთივე სრული მოსვენება სჭირდებათკაქტუსების ზოგ სახეობას, ორქიდეებს, კალადიუმს. ზოგ მცენარეს ასეთი პერიოდები ყოველწლიურადარ აქვთ - კრინუმი, ამარილისი, ისინი მთელი წლის განმავლობაში აქტიურად ვითარდებიან, მაგრამთუ მათ პირობებს შეუქმნით დასვენებისთვის,ისინი იძულებით გადავლენ მოსვენების ეტაპზე და მომდევნო ვეგეტაციის პერიოდს უფრო ჯანსაღდა გაახალგაზრდავებულ მდგომარეობაში შეხვდებიან.
ტემპერატურა: იმისთვის, რომ მცენარე ამეტაპზე გადავიდეს, საჭიროა ტემპერატურის შემცირება 12-14 გრ მდე, ან კიდევ დაბლა -5-6 გრ მდე. მჟაველას, მაგ. მოსწონს სარდაფში დასვენება, სადაც 5 გრ ია, გლოქსინიაკი ისვენებს ცივ ვერანდაზე - 14-15 გრ ზე. არიან მცენარეები, რომლებსაც სტოვებენ ჩრან დას ფანჯრის რაფებზეც. თუ რაფა ძალიან ცივია, ქოთანს ქვეშ უდებენ პენოპლასტს. ასეფესვები არ გაეყინება მცენარეს და არ დალპება.
მცენარეები, რომლებიც ზამთარში არ იძინებენ, რადიატორებიდან მოშორებით უნდა დაიდგას.თბილი მშრალი ჰაერი მცენარეს ვნებს, მაგრამ თუ ოთახებში არც ისე ცხელა, სჯობს ისინითავს ადგილებზე დასტოვოთ.
ყველაზე საყურადღებოა მოყვავილე მცენარეები. სიცივეში ისინი კოკრებს იცვენენ. რაც მეტადცივა, მით ხანგრძლივია მოსვენების პერიოდი, და ზუსტად რამდენი უნდა იყოს ტემპერატურა, ეს მცენარის სახეობაზეა დამოკიდებული. მაგ.ტროპიკული მცენარეები, იები,ბეგონიები, ფილოდენდრონები, კარგად იზამთრებენ ჩვეულებრივოთახის ტემპერატურაზე და უფრო დაბალზე - 18 გრ ს დაბლა ავადდებიან. სუბტროპიკულ მცენარეებსკი - აზალიას, ფრთათეთრას, თავდაყირას, ციტრუსებს, ბალბიფოთოლას 8 გრ ესაჭიროება მოსვენებისეტაპზე.
მორწყვა:ზოგადი პრინციპი ასეთია - თუ მცენარესსძინავს, ან ძალიან იშვიათად რწყავენ - თვეში 1-2ჯერ, ან საერთოდ არ რწყავენ. მნიშვნელოვანიასარწყავი წყლის ხარისხიც - სჯობს მტკნარი ან წვიმის წყალი. ონკანის წყალს აჩერებენჭურჭელში ერთ დღეს და მერე იყენებენ სარწყავად.
კაქტუსებს რწყავენ თვეში ერთხელ, ალოეს, იებს, კალანჰოეს, კლივიას, ვეფხისტყავასკიმიწის ზედა ფენის გაშრობის მერე, როდესაც მიწა ხელზე აღარ მოგეწებებათ მისი მოსინჯვისას. ასეთივე ზოგადი პრიციპით სჯობს მცენარე მორწყათიშვიათად და უხვად, რომ წყალმა ფესვებამდე მიაღწიოს. თუ ისეთი ყვავილები გაქვთ, რომლისხშირი მორწყვა არასასურველია, საჭიროა მათი დანამვა.
განათება: ბევრი მცენარე ბნელ სარდაფშიც კარგად იზამთრებს.ასეა, მაგ მჟაველაც და გლოქსინიაც. ბევრ მცენარეს სწორედ მოსვენების ეტაპზე ეწყებასაყვავილე ღეროს და კოკრების ჩამოყალიბება და მკვეთრი სინათლე მთ ზრდას გამოიწვევს,ყვავილი სუსტი იქნება ასეთ შემთხვევაში.
სხვა მცენარეებს კი სინათლე სჭირდებათ და რადგან ზამთარში დღის ხანგრძლივობა მცირეა,დამატებითი განათება ესაჭიროებათ. (5)
კვება: მოსვენების ეტაპზე მცენარეს სასუქიარ სჭირდება. ამ დროს მათ არ კვებავენ.
დაავადებები: თუ შენობაში ცხელა და მშრალი ჰაერია, მცენარე დისკომფორტს განიცდის,მით უფრო, ასეთ დროს აქტიურდებიან მწერები და მცენარეებს მთელი ძალით უტევენ - ბუგრი,ფრთათეთრა, ტკიპა, ტრიპსები, ამიტომ საჭიროა მცენარეთა რეგულარული დათვალიერება. რომდროზე აღმოაჩინოთ ისინი და უშველოთ მცენარეს. თუ მწერი გამრავლდა და მცენარე დაზიანდა,მას ასე დაზიანებულ ნაწილებს აჭრიან და ამუშავებენ სპეციალური პრეპარატებით.
თუ წესებს სწორად შეასრულებთ და მცენარეს კარგ პირობებს შეუქმნით მოსვენების ეტაპზე,მომდევნო წელს იგი გაგახარებთ უხვი ყვავილებით. ჯანმრთელი ძილი ხომ ყველა ცოცხალ ორგანიზმსსჭირდება.
16 August
0
9 100